Koštana Banović

Het werk van Koštana Banović bestaat uit tekeningen, performances en video. In al haar werk spelen rituelen een hoofdrol. Ritueel zijn voor haar bij uitstek het medium om de afstand tussen het Zelf en de Ander, die in haar werk figureren, te verkleinen.

In de jaren negentig greep Koštana Banović terug op een ritueel uit haar geboorteland: 41wittebonen. Het betreft een oud Roma-ritueel uit de Balkan, waarbij witte bonen (na een worp) als een ‘orakel’ gelezen worden. In de installaties die zij maakte en waar een performance (het ritueel) plaatsvond, plaatste zij bonen voor het publiek. Daardoor werd zij in staat gesteld om persoonlijke verhalen te verzamelen. Dit ritueel, dit spel, noemde zij Droomjagers. Het werd in verschillende kunstruimtes uitgevoerd, o.a. in het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem en in de openbare ruimte, o.a. bij de MarktvanMorgen, een project van Jeanne van Heeswijk en Freehouse in Rotterdam.

Ook haar latere werk werd gevoed door een fascinatie voor rituelen: steeds weer bekijk zij hoe oude rituelen zich handhaven in snel veranderende samenlevingen, in een dynamiek van stug vasthouden aan traditionele vormen enerzijds en aanpassing aan een veranderende omgeving anderzijds. Hoewel haar werk dicht in de buurt komt van een onderzoek dat vergeleken kan worden met visuele antropologie, is zij uiteindelijk minder geïnteresseerd in een wetenschappelijke benadering op zoek naar diepere betekenislagen van rituelen. Als kunstenares met een achtergrond in performances ziet zij het inzetten van en deelnemen aan rituelen primair als een manier van communiceren met ‘de Ander’waarbij zij er bewust voor kiest om de ontmoetingen op niet-objectieve wijze vast te leggen of te registreren. Het eindresultaat bestaat uit hybride videowerken, waarin documentaire aspecten, fictie, het persoonlijke en het experimentele met elkaar vermengd worden.